Parel van het onderwijs

Inhoud van deze website en deze pagina

Deze website gaat over de parels van het onderwijs. Parels zijn voorbeelden van effectief onderwijs en voorbeelden waarvan collega-leerkrachten wat kunnen leren. Het gaat om voorbeelden van best practice. De website moet een tegenwicht bieden aan alle negatieve verhalen over het onderwijs. De inhoud richt zich op het basisonderwijs (gewoon en speciaal). Deze homepage start met het aangeven van de meest recente aanvullingen/wijzigingen van deze website. We lichten een bepaalde bijdrage er even uit en daarna worden de aanleiding en inleiding voor deze website beschreven. Daarin leest u waarom deze website zo nodig is.

Laatste nieuws

December 2023

Deze website is nog under construction. Geleidelijk zullen de inhouden (Parels en info's) opgenomen worden. Medio 2024 zal de website, zoals bedoeld, klaar zijn. Daarna zullen er steeds aanvullingen komen.

Luc Koning

Deze maand er even uitgelicht:

Van alle inzendingen lichten we de onderstaande er even uit. Deze bijdrage gaat over de canon van de Nederlandse natuur. 

Wat moeten de kinderen weten?

Als begrijpend lezen, dat tot tekstbegrip moet leiden, in dienst komt te staan van het vergroten van kennis en inzicht beginnen de problemen pas echt in verband met de vraag wat je de kinderen dan moet leren of welke kennisgebieden je aan moet leren. Is het belangrijk dat kinderen alles over de mangrovebossen weten, is het belangrijk dat kinderen weten wat de rol van koning Willem I is geweest in de overgang van huisnijverheid naar industrie en is kennis van het rampjaar 1672 echt functioneel? Daarbij komt de vraag naar boven wat er aan basiskennis moet worden aangeboden, wat onthouden moet worden en wat we doen om het onthouden te bevorderen. Belangrijk is dat expliciet beschikbaar moet zijn wat functionele kennis is en daarbij aansluitend waarom we vinden dat kinderen die bepaalde kennis moeten onthouden en hoe we dat onthouden kunnen bevorderen. Je zou kunnen stellen dat kinderen van de 10 te onderscheiden tijdvakken toch wel een minimale kennis moeten hebben. Je zou ook kunnen stellen dat het met de keuze voor geschiedeniskennis heel anders moet. Ook bij die visie moet aangegeven kunnen worden waarom dat nodig is en wat het verschil is tussen het aanbod en wat er echt onthouden moet worden. Overwegingen van dit type leiden niet noodzakelijk tot vermindering van de hoeveelheid kennis, maar tot herwaardering. Naast de functionaliteit van de kennis is het belangrijk dat de aangeboden kennis deel is van een netwerk aan kennisverbanden met andere thema's. In de afdeling over Lezen, kennis en inzicht van deze website vragen we aandacht voor de canon van de Nederlandse natuur. Aan de hand van die canon zullen we illustreren wat functionele kennis is. Klik voor de bespreking van deze canon op deze link.



Aanleiding en inleiding 

 
De laatste jaren is de kwaliteit van het onderwijs steeds meer onderwerp van discussie. In iedere krant en talkshow wordt er regelmatig gesproken over dat er sprake is van een drama of een grote crisis, dat de prestaties van de kinderen achteruitgaan en dat het niveau van de zotte is (zie artikel hierboven). „Verbijsterend”, noemt Ingrid Thijssen, voorzitter van ondernemersorganisatie VNO-NCW, de Nederlandse resultaten. „Rampzalig”, vindt Ad Verbrugge, voorzitter van stichting Beter Onderwijs Nederland. „Zorgelijk”, zegt Bas ter Weel, directeur van SEO Economisch Onderzoek en hoogleraar economie aan de Universiteit van Amsterdam (Citaat NRC, 9 dec. 2023). Taal en rekenen zijn niet goed en ook de kennis van aardrijkskunde, biologie en geschiedenis zijn niet in orde.  Na dit type publicaties haast men zich in groten getale om bijval te tonen. Het gaat dan niet over bepaalde misstanden die voorkomen, maar het gaat over HET onderwijs. Iedereen bevestigt elkaar dat HET onderwijs in Nederland zeer slecht is. Ja, er is wat aan de hand met de kwaliteit van het onderwijs. Daarbij is het de vraag of alles de schuld is van het onderwijs. Daarnaast is het ook niet functioneel om alles in het onderwijs met de mantel der liefde te bedekken. Duidelijk is dat er wat aan de leerkrachtkwaliteit en de opleidingen moet gebeuren, dat er met alle macht gestreden wordt om mensen voor de klas te krijgen, maar ook dat men het onderwijs overvraagt, dat de maatschappelijke problemen op het bordje van de school worden gelegd en dat er met betrekking tot administratie en toetsen overbodig werk wordt verricht. 
Wat niet zal werken en geen bijdrage zal leveren aan het verbeteren van het onderwijs is het voortdurend bashen van het onderwijs en daarmee DE leerkrachten. Dat werkt contraproductief omdat het demotiverend werkt en omdat men nergens meer de parels wil zien. Gooien met modder levert viezigheid op en ook de werper blijft meestal niet schoon.

Parels
Op deze website gaan we het anders doen. We benoemen wat er aan de hand is, maar laten we ook zien dat er veel parels te vinden zijn. Als het onderwijsniveau gemiddeld achteruitgaat, moeten er ook scholen boven dat gemiddelde zijn. Bovendien zullen we tevens info's publiceren. Het wordt niet het zoveelste forum, maar een site met voorbeelden van goed onderwijs en bewezen werkende informatie en praktijken. De nadruk zal aanvankelijk liggen op het domein van het lezen met als extra aanvulling het onderwijs in groep 1 en 2 en de gedragsproblemen. Op de pagina van de inleiding (
zie deze link)  is er een mogelijkheid om te reageren. 
Die parels zijn ook nodig omdat de concrete adviezen om de prestaties te verbeteren nogal tegenvallen. Zo kan Verbrugge in het artikel in NRC van 9 dec, 2023 niet meer opnoemen dan de didactiek van de directe instructie, komen Naaijkens en Moorman(Trouw 9 dec. 2023) niet verder dan het pleidooi voor de koppeling begrijpend lezen en wereldoriëntatie/kennis en weet Van Koeven in Trouw van 5 december 2023 slechts enkele genoemde oplossingen aan te geven zoals een pleidooi voor rijke en lange teksten. Al deze voorstellen hebben hun beperkingen.

Hulp
Ik heb uw hulp nodig om inhouden aan te leveren. Het gaat dan om een stuk van ongeveer 1 à 2 A4'tjes met daarop het doel van uw innovatie, de inhoud van de onderwijsoptimalisatie en zo concreet mogelijk de effecten. Voorlopig vooral met betrekking tot alle aspecten van het lezen zoals links in de navigatiekolom is weergegeven. Zie de link naar dit parelformat.  Daarmee kunt u uw bijdrage doormailen.

De analyse

In het voorafgaande is aangegeven dat we niet willen blijven spreken in termen van drama, maar de parels laten zien. Die parels en info's zijn bedoeld om te laten zien dat er veel goede dingen gebeuren.  Die parels en info's hebben ook tot doel een antwoord te geven op de analyse van de huidige situatie. Bovendien biedt dit de mogelijkheid dat leerkrachten van elkaar kunnen leren.

Met vriendelijke groet,

Luc Koning